Γιάννης Παπαδογιάννης: "Μήπως και σήμερα δε ζούμε σε μια κοινωνία γεμάτη αρουραίους;"

 


Ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Γιάννης Παπαδογιάννης μιλάει στο Theater Stage για την παράσταση «Οι Αρουραίοι», του Γκέρχαρτ Χάουπτμαν, η οποία ανεβαίνει στον Πολυχώρο Vault σε σκηνοθεσία του ίδιου. 

Αυτή την περίοδο ανεβάζετε την παράσταση «Αρουραίοι» στον πολυχώρο Vault. Μιλήστε μας γι’αυτην.

Η παράσταση αυτή αποτελεί μια σύγχρονη ματιά στα σαθρά θεμέλια της μεταπολεμικής κοινωνίας του Βερολίνου αλλά και της επιρροής που ασκεί το περιβάλλον στη διαμόρφωση του χαρακτήρα και των συμπεριφορών ενός ανθρώπου. Είναι μια νατουραλιστική προσέγγιση της ανάγκης μιας γυναίκας να ολοκληρωθεί μέσω της μητρότητας. Η Γέττε είναι μια γυναίκα που έχει χάσει το παιδί της πριν από τρία χρόνια και βρίσκει την ευκαιρία να ξαναγίνει μάνα όταν φτάνει μια έγκυος γυναίκα στο σπίτι της και της προσφέρει χρήματα για να πάρει το μωρό της. Όλα ξεκινούν όταν η γυναίκα αυτή επιστρέφει για να πάρει πίσω το παιδί της από τη Γέττε. Το έργο αυτό είναι ένα κοινωνικό δράμα με πολλές στιγμές έντασης μεταξύ των ηρώων, όπου συγκρούεται το παλιό με το νέο, το κατεστημένο με την επανάσταση και το σκοτάδι με το φως. Παρόλο που ο Χάουπτμαν το έγραψε το 1910 και πήρε Νόμπελ για αυτό, είναι απόλυτα επίκαιρο και αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα του σήμερα. 

Πείτε μας δύο λόγια για το ρόλο που υποδύεστε.

Εγώ παίζω τον Πάουλ που είναι ο άντρας της Γέττε. Ο Πάουλ χρησιμοποιεί τη δουλειά και το ποτό ως δεκανίκια για να τον βοηθήσουν να ξεπεράσει τον χαμό του παιδιού του. Ενώ αγαπά τη Γέττε, έχει απομακρυνθεί κάπως από εκείνη, αφού ανάμεσά τους υπάρχει πάντα αυτή η απώλεια. Είναι ένας ρόλος δύσκολος και απαιτητικός. Ο Πάουλ περνά από πολλές συναισθηματικές υπερβάσεις - από την απλή καθημερινή ρουτίνα ενός οικοδομικού εργολάβου μέχρι τη σύγχιση, την απόγνωση και τελικά τη βία. Είναι ένας πολύ ενδιαφέρον ρόλος που τον κάθε ηθοποιό θα τον δοκίμαζε ισχυρά πιστέυω.

Από την άλλη, ως σκηνοθέτης του έργου,  νιώθω την ευθύνη να αποδώσω σεβασμό τόσο στο κείμενο του Χάουπτμαν όσο και στη μετάφραση του Αλέξανδρου Κοέν, ενώ ταυτόχρονα προσπαθώ να υλοποιήσω το δικό μου όραμα για το έργο επί σκηνής. Υπάρχει ένας μεγαλύτερος βαθμός δυσκολίας βέβαια, αφού είμαι και σκηνοθέτης και ηθοποιός στην παράσταση. Είναι όμως κάτι που αγαπώ πολύ και το κάνω με μεράκι. Για μένα το θέατρο είναι ένα πάθος που δε μπορώ να αποχωριστώ.

Πως έγινε η επιλογή του συγκεκριμένου έργου;

«Οι Αρουραίοι» συμβολίζουν τα επικίνδυνα εκείνα τρωκτικά που λειτουργούν με απόλυτο γνώμονα τη δική τους επιβίωση με κάθε μέσο. Μήπως και σήμερα δε ζούμε σε μια κοινωνία γεμάτη αρουραίους; Μόλις το διάβασα το έργο αυτό κατάλαβα ότι είναι ένας καθρέπτης της κοινωνίας του σήμερα. Με ενθουσίασε τόσο η γραφή και η μαεστρική διαμόρφωση των διαλόγων, όσο και το γεγονός ότι είναι ένα σχετικά άγνωστο έργο που έχει παιχτεί μόνο άλλη μία φορά στην Έλλάδα. Χαίρομαι πολύ που μου δίνεται η δυνατότητα να φέρω ένα τόσο έντονα συγκινητικό δράμα στη σκηνή. Από την πρώτη στιγμή που το διαβάσαμε στην ομάδα μας συνεπήρε όλους. 

Πως είναι η συνεργασία σας με την υπόλοιπη ομάδα;

Η θεατρική ομάδα «Κατά το Εικός» δημιουργήθηκε από την ανάγκη και το πάθος για το θέατρο. Όλα τα μέλη της ομάδας έχουμε έναν κοινό στόχο και όραμα: να προσφέρουμε παραστάσεις με ποιότητα και ρεαλισμό στη σκηνή, πάντα με σεβασμό στο κείμενο και στον θεατή. Οι δικές μας οι παραστάσεις, ενώ έχουν σύγχρονο χαρακτήρα δεν έχουν μέσα νεωτερισμούς, δεν αλλάζουν το κείμενο και δεν χρησιμοποιούν εντυπωσιασμούς για να φέρουν εισιτήρια. Εμείς από την αρχή αποφασίσαμε να έχουμε λιτά σκηνικά και να βγαίνει το έργο μέσα από τις ερμηνείες των ίδιων των ηθοποιών. Όλα τα μέλη της ομάδας δέσαμε εξ αρχής πάνω σε αυτή τη βάση και υπήρχε μια σύμπνοια μεταξύ μας κατά τη διάρκεια των προβών. Όλα τα παιδιά είναι ταλαντούχοι ηθοποιοί και έδωσαν το 100% στην ανάλυση, δημιουργία και τελική ενσάρκωση των ρόλων τους.

Πώς αντιλαμβάνεστε την έννοια της λέξης «Αρουραίοι» στο έργο Γκέρχαρντ Χάουπτμαν;

Οι «αρουραίοι» του Χάουπτμαν συμβολίζουν τον άνθρωπο που προσπαθεί να καταφέρει με κάθε κόστος και μέσο τη δική του επιβίωση και την εκπλήρωση των θέλων του. Μέσα στο έργο υπάρχουν αρκετοί χαρακτήρες που επιχειρούν να το καταφέρουν αυτό χωρίς να λογαριάζουν το πως οι κινήσεις τους επηρεάζουν τους άλλους γύρω τους. Αυτό βέβαια πολλές φορές οδηγεί σε καταστροφικές συνέπειες όπως θα δούμε και στο έργο. Η ουσία είναι ότι το πως και το που μεγαλώνει ένας άνθρωπος διαμορφώνει τον ψυχισμό του. Ευτυχώς όμως υπάρχουν πάντα και κάποιοι άνθρωποι που θα αντιστέκονται στη σήψη των ριζών του δέντρου του ιδεαλισμού και στο φάγωμά τους από τους «αρουραίους»... 

Επιμέλεια Γιάννης Σεβαστίκογλου

Σχόλια