Οι ηθοποιοί της παράστασης "Κάζιμιρ και Καρολίνα" μιλούν στο Theater Stage

 

Η Αγγελική Καρυστινού αυτή την εποχή σκηνοθετεί την παράσταση "Κάζιμιρ και Καρολίνα" που ανεβαίνει στο Θέατρο Βαφείο. Όλοι οι ηθοποιοί της παράστασης είναι πρώην μαθητές της από την Πράξη Επτά κι έχουν δημιουργήσει μία θεατρική ομάδα ιδανική για το συγκεκριμένο έργο γεμάτο νιάτα. όνειρα, απόλαυση αλλά και καταστροφή σε πολλούς τομείς. Οι ηθοποιοί Γιώργος Γιέτος, Μαίρη Καραμπίνα, Γεωργία Κοκκίνου, Μαρία Κουρή, Ελευθερία Μάζαρη, Πολύκαρπος Μόσχος, Οδυσσέας Παγουλάτος και Ιωάννης Τζιώνας μιλούν στο Theater Stage για τη συγκεκριμένη δουλειά και μοιράζονται μαζί μας τη δική τους οπτική για το γνωστό έργο του Έντεν Φον Χόρβατ.

Πείτε μας δύο λόγια για την παράσταση.

Γιώργος Γιέτος:  Ένα έργο του Χόρβατ, γραμμένο σχεδόν έναν αιώνα πριν, μας ταξιδεύει στην γιορτή της Μπύρας στο Βερολίνο της Κρίσης και των κοινωνικών αναταραχών λίγο πριν την άνοδο του Χίτλερ. Εκεί ένα ζευγάρι έρχεται αντιμέτωπο με την ανεργία του ενός κι όλα τα συμπτώματα που φέρνει αυτό σε δύο νέους που προσπαθούν να ονειρευτούν μια κοινή ζωή. Αυτή την πορεία προσπαθεί να αποτυπώσει και η παράστασή μας. Που τελειώνει το προσωπικό; που αρχίζει το κοινό-δημόσιο; Και το δημόσιο τι σημαίνει; ποιοι το εκφράζουν; Ποιοι είναι οι δικοί τους στόχοι και όνειρα; Πως μπορούν δύο άνθρωποι να βρουν το "μέτρο" και να επαναδιαπραγματευθούν τις ζωές τους μετά από αυτήν αναμέτρηση;

Πώς έχετε προσεγγίσει το ρόλο σας; 

Μαίρη Καραμπίνα:  Στην παράστασή μας υποδύομαι την Ράουχ, έναν χαρακτήρα δομημένο γύρω από δύο πυρηνικά σημεία. Αφ' ενός την απουσία σαφώς προσδιορισμένων έμφυλων χαρακτηριστικών. Στην πραγματικότητα, ο Χόρβατ έχει αποδώσει στον συγκεκριμένο χαρακτήρα ανδρική βιολογική και κοινωνική ταυτότητα. Η ιδέα της Αγγελικής Καρυστινού ωστόσο ήταν η δημιουργία μιας δισυπόστατης, ως προς το βιολογικό και το κοινωνικό φύλο, μορφής και η ερμηνεία της από γυναίκα ηθοποιό. Αυτό όχι προς χάριν εντυπωσιασμού ή στο όνομα της όποιας αφελώς ερμηνευόμενης "πρωτοπορίας", αλλά μάλλον ως δήλωση, ως έκφραση θέσης σε άμεσο συσχετισμό με ό,τι ο χαρακτήρας αυτός φέρει στον σκηνικό κόσμο του έργου. Και αυτός ακριβώς είναι ο δεύτερος άξονας. Ο χαρακτήρας της Ράουχ είναι σαφώς διακριτός από τους υπόλοιπους ήρωες. Χωρίς να μιλάω καθόλου με όρους συμβολισμού, η Ράουχ δεν αποτυπώνει απλά, αλλά είναι ένας άλλος κόσμος -δεν ασχολείται, δεν εμπλέκεται, παρακολουθεί από μακριά τους "λούμπεν μικροαστούς" και τις ανθρώπινες αντιδράσεις τους και μονάχα ενίοτε τους χρησιμοποιεί για την ικανοποίηση των επιθυμιών και των συμφερόντων της. Πρόκειται δηλαδή για την αποτύπωση της ταξικής δύναμης, η οποία δεν έχει και ίσως δεν είχε ποτέ φύλο, πρόσωπο ή ορισμένα ανθρώπινα χαρακτηριστικά. Αυτό μέσα σ' άκρες είναι το πλαίσιο στο οποίο κλήθηκα (και καλούμε κάθε βράδυ, σε κάθε παράσταση εκ νέου) να μπω και η δική μου προσπάθεια έγκειται στο να βρω έναν τρόπο να υπάρξω εντός του. Μέσω της παρατήρησης των άλλων και του εαυτού μου, προσπάθησα εξ' αρχής να διακρίνω τους τρόπους που καθ' ένας από εμάς εκφράζει τόσο το βιολογικό, όσο και το κοινωνικό του φύλο. Πού τελειώνει η φυσιολογία και οι ενστικτώδεις αντιδράσεις και πού ξεκινούν οι εσωτερικευμένες κοινωνικές επιταγές. Ποια -σωματικά κυρίως- μέσα χρησιμοποιούμε για να εκφράσουμε ποιες επιθυμίες και ανάγκες και για να επιτύχουμε συγκεκριμένους στόχους. Φυσικά είναι πάντα παρούσα η προσωπική μου θέση και αντίληψη για τον άνθρωπο ως φυσικό, αλλά κυρίως ως πολιτικό ον, όσο και για τα κοινωνικοπολιτικά συστήματα και τις συνακόλουθες μεθόδους χειραγώγησης, την εργαλειοποίηση, τη βία, την άσκηση εξουσίας. Και αυτά είναι περίπου τα εργαλεία που προσπαθώ να φέρω επί σκηνής και να χρησιμοποιώ κατά περίπτωση, βάσει των αναγκών της ιστορίας που έχουμε αποφασίσει να πούμε και της άμεσης αλληλεπίδρασης ανά πάσα στιγμή με τους συμπαίκτες μου.

Πόσο επίκαιρο μπορεί να είναι ένα έργο γραμμένο το 1932;

Μαρία Κουρή: Το έργο μπορεί να είναι γραμμένο το 1932 αλλά ο άνθρωπος δεν αλλάζει κατά την άποψη μου. Σε περιόδους οικονομικής κρίσης οι άνθρωποι δοκιμάζονται, ο καθένας μας, σε δύσκολες εποχές, προκειμένου να επιβιώσει ενδεχομένως δοκιμάζει τα όρια του, φτάνει στο σημείο σε πολλές περιπτώσεις να διαφθείρει τον εσωτερικό του κόσμο. Είναι πολύ λογικό λοιπόν η οικονομική κρίση να κλονίζει τις αξίες και η κοινωνία με τη σειρά της να εκφυλίζεται.

Πόσο δύσκολες είναι οι σχέσεις στην περίοδο της κρίσης; 

Γεωργία Κοκκίνου: Οι σχέσεις είναι δύσκολες είτε υπάρχει κρίση είτε όχι. Απλώς σε περιόδους κρίσης προστίθεται ένα ακόμα ζήτημα, αυτό της επιβίωσης. Οταν είσαι νέος δε κι έχεις όνειρα για κάτι ανώτερο και φιλοδοξίες η οικονομική ανασφάλεια και η πείνα τροφοδοτούν τους φόβους σου. Προσωπικά βέβαια είμαι πιο ρομαντική νομίζω, καθώς πιστεύω πως ακόμα και σε περιόδους έντονης κρίσης, οικονομικής, κοινωνικής, αξιών, ιδεών, ο έρωτας βοηθά τους ανθρώπους, τους κάνει να ελπίζουν, να παλεύουν, να ναι μαχητικοί, ενδυναμώνει τα μεγάλα αισθήματα και γεννά τις επαναστάσεις.

Πως είναι η συνεργασία σας με τη σκηνοθέτη Αγγελική Καρυστινού; 

Ελευθερία Μαζαρη: Την Αγγελική είχα τη χαρά να την έχω κι εγώ και όλη η ομάδα, δασκάλα, στη δραματική Σχολή όπου φοιτήσαμε. Οπότε γνωρίζαμε ήδη, κατά μια έννοια τον τρόπο δουλειάς της. Αυτή τη φορά όμως πάνω στην συγκεκριμένη δουλειά βουτήξαμε σε πιο βαθιά νερά. Η Αγγελική είναι μια πολύ καλή δασκάλα, ιδιαίτερη σκηνοθέτης και μια αρκετά έμπειρη ηθοποιός. Κινούμενη λοιπόν ,κατά βάση ως προς αυτούς τους άξονες, ως δασκάλα πάνω σε τρόπους τους οποίους μας έμαθε να χρησιμοποιούμε τα εργαλεία μας ,αγκαλιάζοντας μας με λίγη παραπάνω αυστηρότητα ως σκηνοθέτης αυτή τη φορά και καθοδηγώντας μας ως έμπειρη ηθοποιός σε μονοπάτια τα οποία δεν εκθέτουν σε καμία περίπτωση έναν ηθοποιό, σε λειτουργικές γραμμές τόσο για εμάς όσο και για τον θεατή που θα καταφθάσει στο θέατρο να δει μια ιστορία και φυσικά να την κατανοήσει, μα ακόμα περισσότερο να μη νιώσει άβολα με αυτό που βλέπει, καθώς να μη νιώσει άβολα και ο ηθοποιός με αυτό που κάνει πάνω στη σκηνή, καταφέρνει και προχωράει πλάι μας σε αυτή τη συνεργασία. Το ζωτικής σημασίας όμως στοιχείο αυτής είναι πως μπορεί σαν ηθοποιός να έχεις από φυσικού ή να έχεις κατακτήσει με κόπο και με δουλειά τα χίλια καλά του κόσμου και κατά βάση της υποκριτικής τέχνης, όμως αν δεν βουτήξεις βαθιά στα νερά που προανέφερα τίποτα δεν αποκτά μορφή, ζωή και ειλικρίνεια. Εάν και μόνο τότε, βάλεις τον ένα, τον μοναδικό εαυτό σου, την ειλικρίνεια της δικής σου ιδιαίτερης ψυχής, το σκοτάδι σου ,το φως σου, θα καταφέρεις να πεις στη σκηνή μια ζωντανή ιστορία. Αυτό είναι η Αγγελική, αυτό και η συγκεκριμένη συνεργασία.

Έχετε βρει κοινά χαρακτηριστικά μεταξύ των ηρώων του έργου και του εαυτού σας; 

Πολύκαρπος Μόσχος: Οι ήρωες του έργου είναι εκείνοι οι άνθρωποι που ερωτεύονται, ζηλεύουν, φωνάζουν, παρεκτρέπονται, έχουν φιλοδοξίες, φοβούνται, αγαπούν κι επιζητούν την εξουσία, συμπονούν κοκ. Είναι ο καθένας από εμάς και ταυτόχρονα κανένας μας ή ο εαυτός που δεν θα θέλαμε να είμαστε. Είναι εκείνο το τέρας που ενυπάρχει βαθιά μες στην ψυχή μας και το κοιμίζουμε για να μην εξαπολύσει το σκοτάδι και την καταστροφή. Είναι όμως και το φως που χρειάζεται ο κόσμος για να βαδίσει προς την ευτυχία και να έχει την ελπίδα πως θα την αγγίξει έστω και για μια στιγμή. Πιο συγκεκριμένα, στον δικό μου ήρωα, τον Κάζιμιρ, βλέπω τους φόβους που έχω κι εγώ σχετικά με την επιβίωση μου, την οικονομική ανασφάλεια σε περιόδους κρίσης, την ζήλεια για τη γυναίκα που είμαι ερωτευμένος, την απόγνωση λόγω της έλλειψης ελπίδας και ιδεολογίας, αλλά ταυτόχρονα και την προσπάθεια να βρει μια θέση σε αυτόν τον, όχι και τόσο ιδανικό, κόσμο και να "τον κάνει λίγο πιο τέλειο"

Ποιο είναι το νόημα που θέλει να περάσει ο συγγραφέας; 

Οδυσσέας Παγουλάτος : Κατ’ εμέ, το έργο δεν έχει αναγκαστικά ένα συγκεκριμένο μήνυμα, το οποίο συμπεριλαμβάνεται σε μια φράση, αλλά πιο πολύ βλέπω τον συγγραφέα σαν έναν αποστασιοποιημένο παρατηρητή διαφόρων συμπεριφορών και πράξεων, λίγο πριν την έλευση του ολέθρου, χωρίς να τους κρίνει, αλλά ούτε και να τους δικαιολογεί απόλυτα. Αυτή η αποστασιοποίηση τους ξεγυμνώνει μπροστά μας και μέσα από την δική τους παρακμή βλέπουμε και την πλήρη παραίτηση μιας ολόκληρης κοινωνίας στο σκληρό πρόσωπο της απανθρωπιάς και της βαρβαρότητας. Οπότε εκεί πιστεύω πως επικεντρώθηκε πιο πολύ ο Χορβατ, σε αυτό το έργο, εμπνευσμένος και από τη δική του ενδεχομένως διάθεση εκείνη την περίοδο, στο πως χάνουν σιγά σιγά στους δύσκολους καιρούς οι άνθρωποι την αθωότητα και την παιδικότητα τους, γίνονται ανήθικοι και άδικοι και πόσο δύσκολο αλλά τελικά λυτρωτικό είναι το να είσαι ευαίσθητος αλλά ταυτόχρονα επιφυλακτικός όταν όλα γύρω σου αρχίζουν να σαπίζουν, με την κοινή παραδοχή όπως λέει και ο ίδιος, πως στο τέλος όλοι μας θα πεθάνουμε.

Τι σημαίνει για εσάς θέατρο;.

Ιωάννης Τζιώνας : Το θέατρο για εμένα είναι ένας χωροχρόνος παράλληλος με αυτόν που ζούμε κάθε μέρα. Κι ως θεατής αλλά κι ως ηθοποιός όταν παρακολουθώ ή όταν παίζω θέατρο ο χωροχρόνος αλλάζει. Βρίσκομαι σε μια κάψουλα που μου επιτρέπει να παίρνω απόσταση από τις έγνοιες και να γίνομαι κοινωνός μιας ιστορίας που μου δίνει το δώρο να συνδεθώ με τους άλλους συνταξιδιώτες, να συν-κινηθώ, να αποκτήσω ένα βίωμα, να αναρωτηθώ, να “αγγίξω” και να “αγγιχτώ” από τους άλλους, να ζήσω μια αλήθεια. Είναι ένα βήμα που δίνει την ευκαιρία στους ανθρώπους να μιλήσουν για φλέγοντα - πολιτικά, κοινωνικά κι όχι μόνο - θέματα επίκαιρα, αλλά και διαχρονικά . Απευθύνεσαι σε όλον τον κόσμο κι όλα αυτά που λες πρέπει να ακουστούν. Να μην ξεχνάμε ότι το θέατρο μας κρατά πάντα παιδιά. Είτε επειδή ακούμε μια ιστορία, είτε επειδή την παίζουμε.

Επιμέλεια Γιάννης Σεβαστίκογλου

Δείτε πληροφορίες για την παράσταση εδώ

Σχόλια