Οι Βάτραχοι είναι κωμωδία του Αριστοφάνη η οποία δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 409 π.Χ στα Λήναια, γιορτή προς τιμήν του Διονύσου. Αναφέρεται στον Διόνυσο ο οποίος απογοητευμένος από τους νέους ποιητές αποφασίζει, με συνοδοιπόρο τον Ξανθία, μέσω της λίμνης Αχερουσίας να κατέβει στον Κάτω Κόσμο ώστε να επαναφέρει στη ζωή τον Ευρυπίδη η τον Αισχύλο. Εκείνοι βρίσκονται σε μεταξύ τους διαμάχη για το ποιός είναι ο καλύτερος και ο Διόνυσος καλείται να διαλέξει το νικητή ο οποίος θα επιστρέψει μαζί του στη γη των ζωντανών και θα σώσει τη πόλη. Αφού συμβουλεύονται τον Ηρακλή, ξεκινούν το ταξίδι τους προς τη κάθοδο και εκεί συναντούν το Χάρο, τους βατράχους και τον Αιακό.
Στην Επίδαυρο οι "Βάτραχοι" μετατρέπονται σε "Βατράχια" συντονίζοντας από την πρώτη στιγμή τους θεατές στο πνεύμα της διασκευής του θεατρικού έργου όπου στην έναρξη ακούγονται σαν ντελάληδες ο Διόνυσος και ο Ξανθίας να κραυγάζουν "Λουλούδιαααα φυτάααα καστανόχωμααα" ψάχνοντας την είσοδο για τον Άδη . Σαν ένα μεταξύ τους παιχνίδι κατά τη διάρκεια του μακάβριου ταξιδιού ώστε να ελαφρύνει το βαρύ φορτίο που έχουν να φέρουν εις πέρας.
Σε μια μοντέρνα άποψη του έργου, σε μετάφραση του Κωνσταντίνου Μπλάθρα, η Έφη Μπίρμπα δημιουργεί μια παράσταση με σκοτεινή ατμόσφαιρα η οποία χαρακτηρίζει τον κόσμο του Άδη. Εκμεταλλευόμενη τις δυνατότητες των ηθοποιών τους βάζει σε μια συνεχή κίνηση ενσωματώνοντας το σωματικό θέατρο σε όλη τη διάρκεια της παράστασης χρησιμοποιώντας όλο το χώρο: τη σκηνή, την ορχήστρα ακόμα και τις σκάλες στις κερκίδες του αρχαίου θεάτρου .Την επίμαχη σκηνή όπου μονομαχούν οι δύο μεγάλοι ποιητές η σκηνοθέτις επιλέγει να την ξετυλίξει με τα ισχυρότερα όπλα τους: τα ίδια τους τα έργα, με τον Άρη Σερβετάλη να κάνει την κριτική του βάζοντας αστεράκια στο τέλος της κάθε τραγωδίας. Επιλέγοντας να καλύψει όλη την ορχήστρα με καθρέφτες δίνει μια τρισδιάστατη ματιά σε κάθε μορφασμό και ενέργεια των ηθοποιών φέρνοντάς τους κατά κάποιον τρόπο πιο κοντά στους θεατές.Η διασκευή της Έφης Μπίρμπα, του Άρη Σερβετάλη και του Κωνσταντίνου Μπλάθρα χρησιμοποιώντας το υλικό και την ουσία του έργου δίνει μια καινούργια αξία στο σήμερα διατηρώντας - παρόλες τις παρεμβάσεις - την ποιητικότητα του Αριστοφάνη.
Ο Άρης Σερβετάλης σκιαγραφεί με άνεση τις διαφορετικές πτυχές του Θεού Διονύσου. Με μεγάλη πείρα στο σωματικό θέατρο καταφέρνει να συνδυάσει άψογα την κίνηση με το λόγο κρατώντας ακλόνητο το ενδιαφέρον του κοινού. Κάποιες στιγμές μοιάζει αποτραβηγμένος στον κόσμο του και αποφεύγοντας κάθε υπερβολή διατηρεί τον πρόσχαρο χαρακτήρα του Διονύσου. Έχει αναλύσει λεπτομερώς τα όρια και την ψυχοσύνθεση του Διονύσου με τη γνωστή του ευθυμία να είναι φανερή βουτώντας ουσιαστικά στην ερμηνεία του.
Ο Μιχάλης Σαράντης σε μια συγκλονιστική ερμηνεία ως δούλος Ξανθίας ξεχωρίζει με την υψηλή του εκφραστικότητα και το ερμηνευτικό του βάθος.Παραδομένος πλήρως στις φωνητικές και κινησιολογικές του δεξιότητες αποτυπώνει την υποταγή στο αφεντικό του και την αυτοθυσία του να μείνει στον Κάτω Κόσμο για το καλό της ανθρωπότητας. Κατορθώνει να αναδείξει λεπτομερώς τη δουλική μορφή με την ηρωική συμπεριφορά πράττοντας όχι με το μυαλό αλλά με την καρδιά η οποία είναι το επίκεντρο της παράστασης.
Ο υπόλοιπος θίασος αποτελείται από τους: Έκτορα Λιάτσο, Αργύρη Ξαφη, Μιχάλη Θεοφάνους, Αλεξάνδρα Καζάζου, Ηλέκτρα Νικολούζου, Μαίρη Μηνά, Κυριάκο Σαλή , Νάνσυ Μπούκλη. Όλοι με υπέρμετρη δυναμική εισδύουν αποτελεσματικά στην ψυχοσύνθεση των χαρακτήρων εναλλάσσοντας ανεπιτήδευτα τους διάφορους ρόλους που ερμηνεύει ο καθένας.Οι ηθοποιοί μοιάζουν να δημιουργούν γέφυρες μεταξύ τους σαν ψηφίδες όπου ενωμένες όλες μαζί δημιουργούν ένα αξιοθαύμαστο έργο τέχνης.
Η θαυμαστή σκηνογραφία της Έφης Μπίρμπα με την καρδιά ως πυρήνα της παράστασης που αποκαλύπτεται προς το τέλος της να συμβολίζει την αγάπη η οποία αν επικρατούσε στις μέρες μας θα είχαμε έναν κόσμο εντελώς διαφορετικό. Τα κοστούμια της ίδιας και της Βασιλείας Ροζάνα και οι χαμηλοί φωτισμοί του Γιώργου Καρβέλα αποδίδουν κι αυτά το σκοτάδι και ενισχύουν το απόκοσμο συναίσθημα που κυριαρχεί. Ο Μιχάλης Θεοφάνους με την επιμέλεια της κίνησης έδωσε το στίγμα που χαρακτηρίζει όλο το κλίμα της παράστασης.
Η σκέψη της σκηνοθεσίας και της διασκευής να φέρει το έργο στο σήμερα απέδωσε.Μία ζοφερή παράσταση με δυνατούς συμβολισμούς , άψογα μελετημένη σκηνοθεσία και άριστες ερμηνείες. Μία αξιοσημείωτη πρόταση με ιδιαίτερη ματιά η οποία προσεγγίζει πολλά και διαχρονικά ζητήματα της κοινωνίας.
Γράφει ο Γιάννης Σεβαστίκογλου
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου